التهاب زخم چیست و چه علایمی دارد

التهاب زخم (Wound Infection) یک شرایط پزشکی است که در آن باکتری ها و سایر میکروب ها به زخم ورود می کنند و باعث ایجاد التهاب و عفونت در مجروح می شوند.

التهاب زخم یک واکنش طبیعی از بدن به آسیب وارده است. وقتی زخمی در بدن ایجاد می‌شود، فرایند التهابی آغاز می‌شود تا به درمان و بهبود زخم کمک کند. این فرایند شامل چند مرحله مختلف است که به طور کلی عبارتند از:

فاز تغییرات عروقی: در این مرحله، عروق خونی کوچک در نزدیکی زخم باز می‌شوند تا به فراهم آوردن خون و مواد تغذیه برای منطقه زخم‌دیده کمک کنند. این عمل به عنوان واکنش سریع به آسیب وارده رخ می‌دهد.

فاز التهاب: در این مرحله، سلول‌های التهابی مانند نئوتروفیل‌ها و ماکروفاژها به منطقه زخم مهاجرت می‌کنند تا عوامل التهابی را از محل زخم حذف کنند و باکتری‌ها را از بین ببرند. این فاز باعث قرمزی، گرمی، و تورم در منطقه زخم می‌شود.

فاز تشکیل بافت: در این مرحله، سلول‌های جدید (مانند فیبروبلاستها) شروع به تولید ماتریس بافتی می‌کنند تا بافت زخم را ترمیم کنند. این ماتریس بافتی شامل کلاژن و سایر مواد است که برای تعمیر بافت ضروری هستند.

فاز تعمیر: در این مرحله، تعمیر بافت به طور کامل انجام می‌شود و بافت جدید به طور کامل جایگزین بافت زخم می‌شود. این فرایند ممکن است مدت‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد و بستگی به اندازه و عمق زخم دارد.

توجه داشته باشید که التهاب زخم یک واکنش طبیعی و مهم است که برای تعمیر بافت لازم است، اما در برخی موارد ممکن است این فرایند به صورت نامناسبی یا زیاد اتفاق بیفتد، که موجب مشکلات مانند عفونت‌های مزمن یا تشکیل بافت ندو درمانی می‌شود.

علائم التهاب زخم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درد شدید در ناحیه زخم
لرزشی در ناحیه زخم
افزایش درجه حرارت بدن
ضعف عمومی
کبودی در ناحیة زخم
خونریزی بیش از حد معمول
درد هنگام حرکات

اگر التهاب زخم درمان نشود چه عوارضی دارد

عدم درمان یا کنترل التهاب زخم می‌تواند به عوارض جدی منجر شود. برخی از این عوارض عبارتند از:

عفونت: زخم‌هایی که التهاب نادرست دارند می‌توانند به راحتی عفونت‌های باکتریایی را جذب کنند، که می‌تواند منجر به عفونت‌های مزمن، سپسیس (عفونت سیستمیک)، و حتی مرگ ناگهانی شود.

تشکیل بافت ندو: عدم تنظیم مناسب التهاب می‌تواند منجر به تشکیل بافت ندو (بافت جایگزینی بافت سالم با بافت غیرفعال) شود. این می‌تواند منجر به محدودیت حرکت، تنش عضلانی، و کاهش عملکرد عضلات و بافت‌های مجاور شود.

تأخیر در بهبود زخم: التهاب زخم نادرست می‌تواند منجر به تأخیر در تعمیر زخم شود و زمان لازم برای بهبود زخم را افزایش دهد. این ممکن است باعث افزایش درد و آسیب‌های بیشتر به بافت‌های اطراف شود.

تأثیر بر کیفیت زندگی: زخم‌های مزمن و التهاب زخم ممکن است به طور مداوم درد و عدم راحتی را به بیمار ارائه دهند، که می‌تواند به تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی، مانند محدودیت در فعالیت‌های روزانه، افسردگی و استرس، منجر شود.

بنابراین، درمان و کنترل درست التهاب زخم بسیار مهم است تا عوارض جدی و ناخوشایند جلوگیری شود و فرآیند بهبودی به خوبی پیش برود.بنابراین، در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، باید به فوریت به پزشک درمان زخم مراجعه کرد تا ارزیابی دقیق تر را انجام دهد.

انواع التهاب زخم کدامند

التهاب زخم یک واکنش طبیعی بدن در پاسخ به آسیب یا عفونت است. انواع التهاب زخم به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شوند:

التهاب حاد زخم

التهاب زخم حاد در پاسخ به آسیب یا عفونت اتفاق می افتد و معمولا در چند روز نخست ظاهر می شود. ویژگی های آن عبارتند از:

آتروفا یا گشادگی حفره زخم
قرمزی و تورم پوست اطراف زخم
گرم شدن و درد منطقهaffected
تولید مایع شفاف یا رنگی در حفره زخم (pus)
میکروب ها یا باکتری ها در مجاورت زخم یافت می شوند

التهاب زخم حاد می تواند توسط عوامل مختلفی مانند عفونت، آسیب fizik، خراشیدگی، سوختگی، تومورهای بدخیم و غیره بوجود آید.

التهاب مزمن زخم

التهاب زخم مزمن پس از بهبودی اولیه زخم بوجود می آید ولی سلامت کامل نمی کند. این نوع التهاب معمولا در پاسخ به ضعف سیستم ایمنی، مشکلات تغذیه ای، شرایط پزشکی مانند دیابت و بیماریهای مفصلی بوجود می آید.

ویژگی های التهاب زخم مزمن عبارتند از:

ادامه دادن التهاب در طولانی مدت
عدم بهبودی کامل زخم
تولید مایع زیاد در حفره زخم
وجود میکروب ها یا باکتری ها در مجاورت زخم
لکه های قرمز و تورم پوست اطراف زخم

التهاب زخم مزمن می تواند توسط عوامل مختلفی مانند ضعف سیستم ایمنی، مشکلات تغذیه ای، شرایط پزشکی، سوختگی ناشی از حرارت، صدمات فیزیکی و غیره بوجود آید.نکته که باید بدانیم این است که هر دو نوع التهاب زخم می توانند عواقب نامطلوبی داشته باشند از جمله ایجاد عفونت های مقاوم به دارو، لکه برداری ، تضعیف سیستم ایمنی و غیره.

چه زخم هایی دچار التهاب میشوند

زخم هایی که بیشتر دچار التهاب می شوند عبارتند از:

تقریباً هر نوع زخمی می‌تواند دچار التهاب شود، اما برخی از زخم‌ها بیشتر احتمال دارند که التهابی شوند. برخی از زخم‌هایی که معمولاً به التهاب منجر می‌شوند عبارتند از:

زخم‌های برشی و خراشی: این نوع زخم‌ها معمولاً با استفاده از اشیاء تیز مانند چاقو یا شیشه ایجاد می‌شوند. زخم‌های برشی و خراشی ممکن است باعث وارد شدن باکتری‌ها به داخل بافت‌های زخم شوند و التهاب را آغاز کنند.

زخم‌های سایشی: این نوع زخم‌ها اغلب به دلیل فشار یا سایش مداوم بر روی پوست ایجاد می‌شوند، مانند زخم‌های بستری در افرادی که برای مدت طولانی در یک موقعیت ثابت قرار دارند. این زخم‌ها نیز ممکن است باعث عفونت و التهاب شوند.

زخم‌های سوختگی: سوختگی‌ها ممکن است از تماس با حرارت، مواد شیمیایی یا اشعه ماهواره ایجاد شوند. زخم‌های سوختگی ممکن است باعث آسیب به پوست و بافت‌های زیرین شده و می‌توانند منجر به التهاب و عفونت شوند.

زخم‌های ناشی از فشار: این نوع زخم‌ها اغلب در افرادی که بستری هستند یا دچار ناتوانی حرکتی هستند ایجاد می‌شوند. فشار مداوم بر روی یک منطقه از بدن می‌تواند بافت‌ها را آسیب ببیند و همچنین التهاب و زخم را ایجاد کند و باعث ایجاد زخم بستر بشود.

همچنین، زخم‌های جراحی، زخم‌های ناشی از تراشیدگی‌ها و شکستگی‌ها، و زخم‌های ناشی از برخورد با اشیاء تیز و سخت نیز ممکن است دچار التهاب شوند.

اما باید بدانید که هر نوع زخمی که به درستی درمان نشود، امکان التهاب زخم را دارد.

التهاب زخم چه عوارضی دارند

افزایش درد و سوزش در ناحیه زخم
افزایش در دمای بدن
گسترش عفونت به بافت های اطراف زخم
ایجاد حفره در بافت های اطراف زخم
وخامت وضعیت سلامتی بیمار
افزایش خطر نزول عفونت به بافت های دیگر بدن
ایجاد توده یا پستانک در ناحیه زخم
نیاز به جراحی مجدد برای پاک کردن عفونت

با درمان صحیح می توان بسیاری از این عوارض را کنترل یا از بین برد.

روش های درمان التهاب زخم

التهاب زخم یک وضعیت پزشکی مهم است که نیاز به درمان سریع و درست دارد. در ادامه، روش های درمان این وضعیت را آشنا می کنیم.

پاکسازی زخم و تمیز کردن زخم:پاکسازی زخم اولین مرحله از درمان است. پاکسازی زخم به منظور حذف مایع لرز و آلودگی های فیزیکی انجام می شود

ضد عفونی زخم :ماده ضدعفونی کننده بر روی زخم قرار داده می شود تا عفونت را مهار کند. این ماده تاثیر بسیار زیادی برای درمان التهاب زخم دارد.

مصرق آنتی بیوتیک:آنتی بیوتیک ها برای مبارزه با باکتری ها و مهار عفونت در ناحیه زخم استفاده می شوند. انتخاب آنتی بیوتیک به بیمارستان و نوع عفونت بستگی دارد

درمان درد:کنترل درد به منظور کاهش سوزش و درد در ناحیه زخم انجام می شود. داروهای ضد درد مثل مورفین و فینتانیل در این منظور استفاده می شوند.

مراقبت های ویژه:مراقبت های ویژه از جمله کنترل دمای بدن، ترمیم رطوبت، و فراهم کردن محیط تمیز برای زخم لازم است.

جراحی زخم:اگر عفونت شدید باشد، ممکن است جراحی برای پاک کردن عفونت و ترمیم زخم ضروری باشد.

مراقبت های بعد از بیمارستان: بیمار بعد از ترخیص از بیمارستان یا کلینیک باید مراقبت های زیر را انجام دهد: پاکسازی زخم روزانه، استفاده از مواد ضدعفونی کننده، کنترل درد، و مراقبت از زخم.

برای التهاب زخم چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

هر زمان که شما یا کسی دیگری به یک زخم یا علایم التهابی مرتبط با زخم دچار شوید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اما برخی از مواردی که نشان می‌دهند نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارید عبارتند از:

افزایش درد و تورم: اگر زخم شما به طور ناگهانی بسیار دردآور یا تورم شود، احتمالاً علامتی از التهاب شدید است که نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.

افزایش دمای بدن: اگر دمای بدن شما به طور ناگهانی افزایش یابد، ممکن است علامتی از عفونت باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.

تغییرات در بوی و دید زخم: اگر زخم شما شروع به بوی ناگوار داشته باشد یا اگر رنگ و شکل آن تغییر کند، این ممکن است نشانه‌ای از عفونت باشد که نیاز به مراجعه به پزشک دارد.

واکنش‌های حساسیتی: اگر شما به هر گونه علائم حساسیتی نظیر خارش، قرمزی، و یا تورم در اطراف زخم دچار شوید، این ممکن است نشانه‌ای از واکنش التهابی یا عفونت باشد که نیاز به اقدامات درمانی دارد.

خونریزی نامعمول: اگر زخم شما به طور ناگهانی شروع به خونریزی نامعمول یا خونریزی بیش از حد می‌کند، این ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی تر باشد که نیاز به ارزیابی فوری دارد.

همچنین، اگر شما دچار بیماریهای مزمنی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، یا سیستم ایمنی ضعیف هستید، باید به زودی به پزشک مراجعه کنید اگر با زخمی دچار شوید تا از تشخیص و درمان مناسب برخوردار شوید.