درمان و مدیریت زخم سخت مستلزم ارزیابی کل بیمار و نه فقط زخم است. مشکلات سیستمیک اغلب بهبود زخم را مختل می کند. برعکس، زخم های غیر التیام بخش ممکن است منادی آسیب شناسی سیستمیک باشند.
اثرات منفی بیماری های غدد درون ریز (مانند دیابت، کم کاری تیروئید)، شرایط هماتولوژیک (مانند کم خونی، پلی سیتمی، اختلالات میلوپرولیفراتیو)، مشکلات قلبی ریوی (مانند بیماری انسداد مزمن ریه، نارسایی احتقانی قلب)، مشکلات گوارشی که باعث سوءتغذیه و ویتامین می شوند را در نظر بگیرید. کمبودها، چاقی، و آسیب شناسی عروق محیطی (به عنوان مثال، بیماری آترواسکلروتیک، نارسایی مزمن وریدی، لنف ادم).
زخم عبارت است از اختلال در ساختار و عملکرد طبیعی پوست و ساختار بافت نرم . یک زخم حاد فیزیولوژی طبیعی را نشان می دهد و پیش بینی می شود که بهبود در مراحل مورد انتظار ترمیم زخم پیشرفت کند، در حالی که زخم مزمن به طور گسترده به عنوان زخمی که از نظر فیزیولوژیکی آسیب دیده است تعریف می شود.
فهرست مطالب
درمان و مدیریت زخم های التیام نیافته
برای اطمینان از بهبودی مناسب در طی مراحل مورد انتظار، پایه زخم باید به خوبی عروقی، عاری از بافت تخریب شده، عاری از عفونت و مرطوب باشد. پانسمان زخم ممکن است به تسهیل این فرآیند کمک کند اگر فضای مرده را از بین ببرد، اگزودا را کنترل کند، از رشد بیش از حد باکتری ها جلوگیری کند، تعادل مایعات مناسب را تضمین کند، کارایی هزینه را نشان دهد و برای بیمار و یا کارکنان پرستاری قابل کنترل باشد. زخم هایی که بهبودی پیشرونده دارند، همانطور که با بافت گرانوله و اپیتلیال شدن مشهود است، می توانند بسته یا پوشانده شوند. همه زخم ها با میکروب ها کلونیزه می شوند. با این حال، همه زخم ها عفونی نیستند .
بسیاری از عوامل موضعی و درمان‌های جایگزین در دسترس هستند که برای درمان و مدیریت زخم در نظر گرفته شده‌اند و اگرچه داده‌هایی برای حمایت از هرگونه توصیه قطعی وجود ندارد، برخی ممکن است در شرایط خاص مفید باشند
اصول اولیه و گزینه های موجود برای مدیریت زخم های مختلف بررسی خواهد شد. اثربخشی استراتژی‌های درمان و مدیریت زخم برای درمان زخم‌های خاص در بررسی‌های موضوعی جداگانه مورد بحث قرار گرفته است.
مدیریت زخم چیست
مدیریت زخم، روش‌هایی است که برای مراقبت، درمان و مدیریت زخم به کار می‌رود. این شامل تمیز کردن زخم، مراقبت از آن به منظور جلوگیری از عفونت، استفاده از بانداژ و مواد ضدعفونی کننده، تغذیه مناسب و در موارد بزرگتر، مراجعه به پزشک یا متخصص مربوطه برای درمان‌های پیشرفته‌تر میشود.
هدف اصلی مدیریت زخم، بهبود سریعتر و بهتر زخم است تا از عوارض مانند عفونت یا مشکلات دیگر جلوگیری شود و فرآیند بهبودی به سرعت و به شکل صحیح پیش برود. استفاده از داروها، تکنیک‌های روزانه دستور داده شده برای مراقبت از زخم و پیروی از راهنمایی‌های پزشک یا متخصص مربوطه از جمله اقداماتی است که در درمان و مدیریت زخم به کار می‌روند.
دلایل تاخیر در بهبود یافتن رخم
التهاب، بخش مهمی از درمان و مدیریت زخم است. با این حال، عفونت باعث آسیب بافتی و مانع از بهبود زخم می شود.
آلودگی: وجود میکروارگانیسم هایی که در آن وجود دارند و تکثیر نمی شوند. این واکنش میزبان را تحریک نمی کند بنابراین بهبودی مختل نمی شود. داروهای ضد میکروبی نشان داده نمی شوند.
استعمار: میکروارگانیسم ها تکثیر می شوند اما پاسخ میزبان را تحریک نمی کنند. عفونت مهار می شود اما ممکن است بهبود زخم به تاخیر بیفتد. داروهای ضد میکروبی نشان داده نمی شوند.
عفونت موضعی: تهاجم عاملی که در شرایط مساعد، چند برابر می شود و اثرات مضری برای بیمار ایجاد می کند. هنگامی که میکروارگانیسم ها و باکتری ها به بافت زخم حرکت می کنند و پاسخ میزبان را فرا می خوانند. بهبودی مختل شده و می تواند منجر به شکستگی زخم شود. ضد میکروبی های موضعی نشان داده شده است.
انتشار و عفونت سیستمیک: میکروارگانیسم ها از زخم از طریق سیستم عروقی و یا لنفاوی پخش می شوند و یا بخشی از بدن (گسترش) یا کل بدن (سیستمیک) را درگیر می کنند. بهبودی مختل می شود. یک رویکرد سیستمی مورد نیاز است، به عنوان مثال. ضد میکروبی های موضعی و استفاده از آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از سپسیس.
بیوفیلم ها: مکانیسم بقای میکروارگانیسم ها را نشان می دهند و بنابراین در طبیعت در همه جا حاضر هستند. آنها اجتماعات پیچیده ای از میکروب ها با پوشش لجن هستند که اغلب به صورت لایه های لجن روی اجسام در آب یا در فصل مشترک آب و هوا دیده می شوند. میزان بار زیستی زخم ناشی از میکروارگانیسم ها با پاسخ ضعیف به درمان ضد میکروبی یا آنتی بیوتیکی، تأخیر در بهبود زخم یا افزایش ترشح یا التهاب نشان داده می شود.
نوع زخم را مشخص کنید
موارد زیر را ارزیابی کنید:
اندازه و عمق درگیری و میزان تخریب
ظاهر سطح زخم – آیا نکروزه است یا زنده است
مقدار و ویژگی (های) ترشح زخم
وضعیت بافت های اطراف زخم (مانند رنگدانه، زخم، آتروفیک، سلولیت)
از اکسیژن رسانی کافی اطمینان حاصل کنید
دلیل معمول برای اکسیژن رسانی ناکافی بافت، انقباض عروق موضعی در نتیجه فعالیت بیش از حد سمپاتیک است. این ممکن است به دلیل کمبود حجم خون، درد تسکین نیافته یا هیپوترمی، به ویژه در وسعت دیستال اندام ها رخ دهد.
از تغذیه کافی اطمینان حاصل کنید
تغذیه کافی یک نیاز است که اغلب برای درمان و مدیریت زخم نادیده گرفته می شود. به سوء تغذیه پروتئین-کالری و کمبود ویتامین ها و مواد معدنی رسیدگی کنید.
تغذیه ناکافی پروتئین-کالری، حتی پس از تنها چند روز گرسنگی، می تواند مکانیسم های طبیعی بهبود زخم را مختل کند. برای بزرگسالان سالم، نیازهای غذایی روزانه تقریباً 1.25-1.5 گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و 25-30 کالری بر کیلوگرم است. با این حال، این نیازها می تواند برای بیمارانی که زخم های بزرگی دارند افزایش یابد.
مشکوک به سوء تغذیه در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن، حمایت اجتماعی ناکافی، ترومای چند سیستمی، یا مشکلات گوارشی یا عصبی که ممکن است مصرف خوراکی را مختل کند. کمبود پروتئین تقریباً در 25 درصد از بیماران بستری در بیمارستان رخ می دهد. اغلب اوقات، یک معاینه فیزیکی کامل می‌تواند نشانه‌هایی از سوءتغذیه، مانند تحلیل رفتن زمانی، از دست دادن چربی زیر جلدی، ادم مچ پا/خاجی، ترقوه‌های برجسته را نشان دهد.
کمبود ویتامین و مواد معدنی نیز نیاز به اصلاح دارد. کمبود ویتامین A باعث کاهش فیبرونکتین روی سطح زخم، کاهش کموتاکسی سلولی، چسبندگی و ترمیم بافت می شود. ویتامین C برای هیدروکسیلاسیون پرولین و متعاقب آن سنتز کلاژن مورد نیاز است.
ویتامین E، یک آنتی اکسیدان محلول در چربی، در غشای سلولی تجمع می یابد، جایی که از اسیدهای چرب غیراشباع در برابر اکسیداسیون توسط رادیکال های آزاد محافظت می کند، لیزوزوم ها را تثبیت می کند و سنتز کلاژن را مهار می کند. ویتامین E با تداخل با فعالیت فسفولیپاز-A2 از سنتز پروستاگلاندین ها جلوگیری می کند و بنابراین ضد التهاب است. مکمل ویتامین E ممکن است تشکیل اسکار را کاهش دهد.
عفونت زمینه ای را درمان کنید
کشت مثبت زخم عفونت زخم را تایید نمی کند. میکروارگانیسم های فرصت طلب ممکن است هر زخمی را مستعمره کنند. ترشحات زخم، که به طور طبیعی باکتری کش است، از گسترش آلودگی سطحی و تبدیل شدن به عفونت زخم عمیق جلوگیری می کند. با این حال، هنگامی که ایسکمی زخم یا به خطر افتادن سیستم ایمنی روی می‌دهد، میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا منتشر میشوند تا زمانی که غلظت بیش از حد باکتری در زخم مانع از بهبودی شود. این خبر از عفونت واقعی زخم می دهد. ارگانیسم های مقاوم به چند دارو به طور فزاینده ای رایج می شوند.
زهکشی بدبو، بستر زخم با خونریزی خود به خود، بافت شکننده سست، افزایش سطح ترشح زخم، افزایش درد، سلولیت اطراف، کرپیتوس، نکروز، فاسییت و لنفادنوپاتی منطقه ای از مشخصه های زخم عفونی است. تب، لرز، کسالت، لکوسیتوز و افزایش میزان رسوب گلبول قرمز از تظاهرات سیستمیک شایع عفونت زخم هستند.
عفونت زخم نیاز به دبریدمان جراحی و درمان سیستمیک مناسب آنتی بیوتیکی دارد. معمولاً از ضد عفونی‌کننده‌های موضعی اجتناب میشود، زیرا به دلیل سمیت سلولی برای سلول‌های بهبودی، در بهبود زخم اختلال ایجاد می‌کنند.
ارزیابی بیمار مبتلا به زخم در درمان و مدیریت زخم چگونه است
ارزیابی بیمار مبتلا به زخم در درمان و مدیریت زخم شامل مراحل مختلفی است. این ارزیابی به منظور تشخیص و معرفی نوع و وضعیت زخم و همچنین تعیین بهترین راه‌های درمانی انجام میشود. مراحل ارزیابی شامل موارد زیر میشود:
۱. بررسی تاریخچه پزشکی: جمع‌آوری اطلاعاتی از قبیل بیماری‌های موجود، درمان‌های گذشته، عادات سابق و شرایط بهداشتی کلی بیمار.
۲. بررسی زخم: اندازه، عمق، شکل و وضعیت زخم ارزیابی میشود. همچنین، اطلاعاتی از قبیل نوع بافت‌های موجود در زخم (مثل بافت سالم، بافت نیزه‌ای و …) جمع‌آوری میشود.
۳. ارزیابی علائم عفونت و التهاب: بررسی علائمی مانند درد، قرمزی، گرمی، تورم و ترشحات نشان‌دهنده عفونت و التهاب در محل زخم.
۴. تصاویر پزشکی: مانند اسکن‌ها، عکس‌های رادیولوژیک یا سایر تصاویر جهت تشخیص دقیق‌تر و بررسی عمیق‌تر زخم.
۵. تشخیص نوع زخم: این ارزیابی ممکن است نیاز به آزمایش‌های تکمیلی داشته باشد تا نوع زخم (مانند زخم عروقی، دیابتی، فشاری و …) تشخیص داده شود.
ارزیابی دقیق بیمار و زخم او، انتخاب بهترین روش‌های درمانی و مدیریت صحیح زخم را فراهم می‌کند.
در صورت هر گونه سوال در مورد مدیریت زخم و روش های درمان آن میتوانید با همکاران ما در کلینیک تخصصی درمان زخم در ارتباط باشید.
