زخم روده چیست و چگونه درمان میشود

زخم روده به وضعیتی اشاره دارد که در آن غشاهای داخل دیوار روده‌ها (روده بزرگ و روده کوچک) تحت تاثیر التهاب یا آسیب قرار می‌گیرند و باعث تشکیل زخم یا غیره که در اینجا به آن به عنوان زخم روده اشاره می‌شود. زخم روده ممکن است علائم مختلفی از جمله درد شکمی، اسهال، خونریزی رکتال (خون در مدفوع) و تغییرات در الگوی دستگاه گوارش را ایجاد کند.

خوشبختانه با رعایت رژیم غذایی مناسب، مصرف آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشک، و تغییر سبک زندگی، این بیماری قابل درمان است. مراجعه به موقع به پزشک و پیروی از دستورات درمانی می‌تواند از عوارض جدی این بیماری پیشگیری کند.

✅ تایید شده توسط متخصصان درمان زخم

علل ایجاد زخم روده

زخم روده یا زخم پپتیک معمولاً به دلیل چند عامل اصلی ایجاد می‌شود. مهم‌ترین عامل، عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری است که در حدود ۶۰ درصد موارد زخم‌های معده و ۸۰ درصد زخم‌های روده را سبب می‌شود.

استفاده طولانی‌مدت از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفن نیز می‌تواند لایه محافظ روده را تضعیف کرده و منجر به زخم شود.

همچنین استرس شدید، مصرف دخانیات و الکل، تغذیه نامناسب حاوی غذاهای تند و اسیدی، و زمینه ژنتیکی از دیگر عوامل خطر محسوب می‌شوند.

در برخی موارد، ترشح بیش از حد اسید معده و اختلالات سیستم ایمنی بدن نیز می‌تواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد.

مطلب ویژه: بهترین راه‌های درمان آمبولی پا

علائم و نشانه‌های این بیماری

زخم روده با مجموعه‌ای از علائم و نشانه‌های مشخص همراه است که شناخت آنها به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک می‌کند.

شایع‌ترین علامت، درد سوزشی یا گنگ در ناحیه شکم است که معمولاً بین معده و ناف احساس می‌شود و اغلب ۲ تا ۳ ساعت پس از غذا خوردن شدت می‌یابد. بیماران ممکن است احساس سیری زودرس، نفخ، آروغ زدن مکرر و سوءهاضمه را تجربه کنند.

در موارد پیشرفته‌تر، علائمی مانند کاهش اشتها، کاهش وزن ناخواسته، تهوع و استفراغ، مدفوع سیاه‌رنگ (ملنا) یا خون در مدفوع مشاهده می‌شود.

برخی بیماران با احساس سوزش سر دل، خصوصاً در شب‌ها یا زمانی که معده خالی است، مواجه می‌شوند. این علائم معمولاً با خوردن غذا یا مصرف داروهای آنتی‌اسید موقتاً بهبود می‌یابند.

مطلب ویژه: روش‌های تشخیص زخم بورگر چگونه است؟

جدول علائم و نشانه‌های زخم روده

چگونگی تشخیص زخم روده

پزشک برای تشخیص دقیق زخم روده از روش‌های مختلف تشخیصی استفاده می‌کند. در ابتدا با گرفتن شرح حال دقیق و معاینه فیزیکی، علائم و نشانه‌های بیماری را بررسی می‌کند.

آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی مهم‌ترین روش تشخیصی است که طی آن پزشک با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین، داخل معده و روده را مشاهده کرده و در صورت نیاز نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام می‌دهد.

During this procedure, your healthcare professional uses a long, flexible tube with a tiny camera, called an endoscope, to look at the upper part of your digestive system. Endoscopy involves passing the endoscope, down your throat and into your esophagus, stomach and small intestine to look for ulcers.

در طی این روش، متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما از یک لوله بلند و انعطاف‌پذیر با یک دوربین کوچک به نام آندوسکوپ استفاده می‌کند تا به بخش بالایی دستگاه گوارش شما نگاه کند. آندوسکوپی شامل عبور آندوسکوپ از طریق گلو و وارد کردن آن به مری، معده و روده کوچک برای بررسی زخم‌ها است.

منبع: mayoclinic.org

تست تنفسی اوره، آزمایش مدفوع و آزمایش خون برای تشخیص عفونت هلیکوباکتر پیلوری انجام می‌شود.

همچنین آزمایش‌های خون برای بررسی کم‌خونی ناشی از خونریزی مخفی و عکس‌برداری با اشعه ایکس پس از نوشیدن ماده حاجب (باریم) نیز ممکن است تجویز شود. تشخیص دقیق و به‌موقع برای جلوگیری از عوارض جدی بیماری ضروری است.

جدول روش‌های تشخیص زخم روده

روش‌های درمان

درمان زخم روده با توجه به علت ایجاد کننده و شدت بیماری، شامل چند رویکرد اصلی است. در گام نخست، پزشک معمولاً داروهای کاهش دهنده اسید معده مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون یا آنتی‌اسیدها را تجویز می‌کند. ا

گر علت زخم، عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد، درمان ترکیبی با آنتی‌بیوتیک‌ها به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز ضروری است. همراه با درمان دارویی، تغییرات سبک زندگی شامل پرهیز از غذاهای محرک و تند، قطع مصرف سیگار و الکل، کاهش استرس و اجتناب از مصرف خودسرانه داروهای ضدالتهابی توصیه می‌شود.

در موارد شدید که به درمان دارویی پاسخ نمی‌دهند یا در صورت بروز عوارضی مانند خونریزی یا سوراخ شدگی، ممکن است جراحی ضرورت پیدا کند. بیشتر بیماران با رعایت دقیق دستورات درمانی و پیگیری منظم، طی ۴ تا ۸ هفته بهبود می‌یابند.

تغذیه مناسب برای افراد مبتلا به این بیماری

رژیم غذایی مناسب برای درمان زخم روده به میزان و نوع زخم، شدت علائم، و توصیه‌های پزشک بستگی دارد. با این حال، تغذیه صحیح و مناسب می‌تواند در کنترل علائم و بهبود وضعیت کمک کند.

مصرف غذاهای نرم و آرام: غذاهایی که نرم و آرام هستند و به روده‌ها فشار کمی وارد می‌کنند، معمولاً مفید هستند. می‌توانند شامل سوپ‌ها، پوره‌ها، پیوره‌ها و مواد غذایی کم پرکشیده باشند.

کاهش مصرف فیبر: در برخی موارد، مصرف فیبر غذایی بالا ممکن است به علائم زخم روده افزوده شود. بنابراین، به عنوان جزء رژیم غذایی خود، مصرف مواد غذایی با فیبر پایین تر مثل نان سفید و مرغوب (به جای نان گندم کامل) و میوه‌ها و سبزیجات پخته شده (به جای خام) را در نظر بگیرید.

مصرف پروتئین مناسب: پروتئین‌های با کیفیت مانند گوشت مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، و محصولات لبنیات باعث تامین انرژی و بازسازی بافت‌های بدن می‌شوند. اطمینان حاصل کنید که مقدار کافی از پروتئین را در رژیم خود داشته باشید.مصرف مایعات زیاد: آب و مایعات دیگر مهم هستند تا از خشکی و القاء از دست دادن مایعات جلوگیری شود. مصرف آب به مقدار کافی و مصرف مایعاتی مانند سوپ‌ها، عصاره‌ها و آب میوه مفید است.

پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده: ممکن است برخی غذاها و نوشیدنی‌ها مانند الکل، قهوه، مشروبات گازدار، تنقلات، و مواد تحریک‌کننده دیگر علائم زخم روده را تشدید کنند. بهتر است از این موارد پرهیز کنید.

رژیم غذایی متعادل: تلاش کنید تا رژیم غذایی متنوعی داشته باشید که به اندازه کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی را فراهم کند.

مشاوره پزشکی: همواره مهم است که با پزشک متخصص گوارشی خود در مورد رژیم غذایی خود مشورت کنید. او می‌تواند بر اساس وضعیت شما توصیه‌های خاصی ارائه دهد.به عنوان یک نکته مهم، هر فرد ممکن است نیازهای مختلفی داشته باشد، بنابراین تنظیم رژیم غذایی باید به صورت شخصی‌سازی شده باشد و توسط پزشک شما مدیریت شود.

مطلب ویژه: آیا عسل برای زخم عفونی مناسب است؟

پیشگیری از زخم روده

پیشگیری از زخم روده با رعایت اصول ساده اما مؤثر امکان‌پذیر است. رعایت رژیم غذایی متعادل و منظم، با پرهیز از مصرف غذاهای تند، اسیدی و پرادویه نقش مهمی در پیشگیری دارد. کاهش مصرف قهوه، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکل، همچنین ترک سیگار از اقدامات مهم پیشگیرانه است.

از مصرف خودسرانه و طولانی‌مدت داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی باید خودداری کرد و در صورت نیاز، حتماً با نظر پزشک مصرف شوند.

مدیریت استرس از طریق ورزش منظم، یوگا، مدیتیشن یا مشاوره می‌تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند.

رعایت بهداشت فردی و شستشوی مرتب دست‌ها برای جلوگیری از انتقال باکتری هلیکوباکتر پیلوری ضروری است.

تغذیه سالم با مصرف منظم میوه‌ها و سبزیجات تازه، و خوردن وعده‌های غذایی در ساعات منظم نیز در پیشگیری از این بیماری مؤثر است.

مطلب ویژه: عوارض زخم تناسلی را بشناسید

جدول راهکارهای پیشگیری از زخم روده

کلینیک پرستاری مهدی با شبکه گسترده شعبات در سراسر کشور، مرکز تخصصی جامعی است که با تمرکز ویژه بر درمان زخم‌های سالمندان خدمات می‌دهد.

این مجموعه با بهره‌گیری از تیمی متشکل از متخصصان ارتوپدی، عفونی، جراحی، غدد و تغذیه، همراه با پرستاران عضو سازمان‌های معتبر جهانی زخم، خدمات پیشرفته‌ای ارائه می‌دهد.

کلینیک درمان زخم با استفاده از تکنولوژی‌های نوین شامل وکیوم‌تراپی، لیزرتراپی و پانسمان‌های هوشمند، درمان جامعی برای زخم‌های سالمندان فراهم می‌کند که شامل ارزیابی دقیق، درمان تخصصی و آموزش خانواده‌ها برای مراقبت در منزل می‌شود. برای ارتباط می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.

سوالات متداول