درمان و پیشگیری از زخم مقعدی
زخم مقعدی زخم هایی هستند که در داخل راست روده ایجاد می شوند. این زخمها میتوانند در اثر چندین بیماری از جمله بیماری التهابی روده، سندرم زخم رکتوم منفرد و یبوست ایجاد شوند. اگر زخم مقعدی دارید، ممکن است خون در مدفوع ببینید، درد مقعدی داشته باشید یا حرکات دردناک روده را تجربه کنید.زخم رکتوم یک زخم دردناک است. رکتوم لوله ای است که روده تحتانی را به دهانه مقعدی متصل می کند. مدفوع هنگام خروج از بدن از رکتوم و مقعد عبور می کند.
این زخم ها به چندین بیماری مختلف مربوط می شوند. افرادی که دارای بیماری به نام سندرم زخم رکتوم منفرد هستند، ممکن است دچار زخم مقعدی شوند. بیماری التهابی روده ، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون نیز ممکن است باعث ایجاد زخم در رکتوم و روده شود. یبوست و زور زدن (فشار بیش از حد سخت) در طول اجابت مزاج می تواند باعث ایجاد زخم مقعدی نیز شود.
فهرست موضوعات
علائم زخم مقعدی شامل چه مواردی است
زخم مقعدی، که به عنوان شقاق مقعدی نیز شناخته میشود، یک بریدگی یا ترک در ناحیه مقعد است که معمولاً باعث درد و ناراحتی شدید میشود. این مشکل میتواند در هر سنی رخ دهد، اما شناخت علائم آن برای تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر ضروری است. در ادامه به بررسی علائم رایج زخم مقعدی میپردازیم.
درد شدید در ناحیه مقعد
یکی از بارزترین علائم زخم مقعدی، درد شدید و سوزش در ناحیه مقعد است. این درد معمولاً هنگام دفع مدفوع بیشتر احساس میشود و ممکن است تا چند ساعت پس از آن ادامه یابد. بیماران اغلب این درد را به عنوان حسی از برش یا شکافتگی توصیف میکنند. در مواردی، درد میتواند به قدری شدید باشد که افراد از دفع مدفوع اجتناب کنند، که این امر میتواند مشکلاتی مانند یبوست را تشدید کند.
خونریزی مقعدی
خونریزی مقعدی یکی دیگر از علائم شایع زخم مقعدی است. خون معمولاً به صورت قطرههایی از خون قرمز روشن بر روی دستمال توالت یا در سطح مدفوع مشاهده میشود. این خونریزی به دلیل ترکها و زخمهای ناحیه مقعد ایجاد میشود و معمولاً با دفع مدفوع همراه است. اگرچه خونریزی ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما در بیشتر موارد، نشانهای از زخم سطحی است و به ندرت نشانهای از یک مشکل جدیتر میباشد.
خارش و تحریک ناحیه مقعد
خارش و تحریک در ناحیه مقعد نیز از علائم رایج زخم مقعدی است. این خارش ممکن است ناشی از التهاب و تحریک پوست اطراف زخم باشد. بیماران اغلب از احساس ناراحتی و سوزش در این ناحیه شکایت دارند، که میتواند با تعریق و رطوبت بیشتر تشدید شود.
ترشح و بوی نامطبوع
در برخی موارد، زخم مقعدی ممکن است باعث ترشح چرک یا مایعاتی از ناحیه زخم شود. این ترشحات میتوانند بوی نامطبوعی داشته باشند و نشان دهنده عفونت یا التهاب بیشتر در ناحیه زخم باشند. اگر ترشحات زیاد و بوی نامطبوعی وجود داشته باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
تورم و التهاب
تورم و التهاب ناحیه مقعد نیز میتواند از علائم زخم مقعدی باشد. این التهاب ممکن است به دلیل واکنش بدن به آسیب یا عفونت در ناحیه زخم باشد. تورم میتواند باعث احساس فشار و ناراحتی در ناحیه مقعد شود و دفع مدفوع را دشوارتر کند.
مشکل در دفع مدفوع
بسیاری از بیماران با زخم مقعدی به دلیل درد و ناراحتی از دفع مدفوع اجتناب میکنند. این اجتناب میتواند منجر به یبوست و تشدید علائم شود. همچنین، احساس ناکامل بودن دفع یا نیاز مکرر به دفع نیز از دیگر مشکلات شایع در این بیماران است.
زخم مقعدی با علائمی مانند درد شدید، خونریزی، خارش، تحریک، ترشح و تورم همراه است. شناخت این علائم میتواند به تشخیص سریعتر و درمان مؤثرتر کمک کند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک برای ارزیابی و درمان ضروری است تا از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری شود.
زخم های راست روده چقدر شایع هستند؟
سندرم زخم رکتوم منفرد یک اختلال نادر است. در 1 نفر از هر 100000 نفر رخ می دهد. حدود 40 درصد از افراد مبتلا به سندرم زخم رکتوم منفرد دچار زخم می شوند.
چه کسانی مبتلا به زخم مقعدی هستند؟
بزرگسالان و کودکان ممکن است به بیماری التهابی روده مبتلا شوند، اما اکثر افراد در دهه 30 زندگی خود به این بیماری مبتلا می شوند. افراد در هر سنی ممکن است به دلیل یبوست و زور زدن در حین اجابت مزاج دچار زخم مقعدی شوند.بزرگسالان جوان به احتمال زیاد به سندرم زخم رکتوم منفرد مبتلا می شوند، اگرچه ممکن است در کودکان رخ دهد.
علائم زخم مقعد معمولاً به تدریج ایجاد می شود. آنها اغلب همراه با علائم دیگری مانند یبوست ظاهر می شوند.برخی از افراد مبتلا به زخم مقعد احساس می کنند که همیشه نیاز به اجابت مزاج دارند، حتی پس از رفتن به دستشویی. سایر علائم زخم مقعدی عبارتند از:
درد در ناحیه مقعد
مدفوع خونی
خونریزی مقعدی و خونریزی مقعدی (خون معمولاً قرمز روشن است)
مخاط در مدفوع
چگونه افراد به زخم مقعدی مبتلا می شوند؟
زخم های رکتوم از استرس یا آسیب به راست روده ایجاد می شوند. تروما می تواند ناشی از:
یبوست شدید یا درد مزمن (طولانی مدت).
زور زدن یا فشار دادن بیش از حد در حین اجابت مزاج (اغلب به دلیل یبوست).
التهاب (تورم و تحریک) در رکتوم به دلیل سندرم زخم رکتوم منفرد یا پروکتیت (بیماری که باعث التهاب در روده ها می شود).
بیرون زدگی مقعد، وضعیتی که باعث بیرون آمدن رکتوم از دهانه مقعد می شود.
رابطه جنسی مقعدی یا قرار دادن اجسام خارجی (تنقیه) در مقعد و رکتوم.
عفونت های مقاربتی ، مانند تبخال و سیفلیس.
چگونه زخم مقعدی تشخیص داده می شود؟
پزشک درمان زخم شما را معاینه می کند و در مورد عادت هایی که ممکن است باعث علائم شما شده باشد، سوال خواهد کرد. برای بررسی زخم های مقعدی، پزشکان از معاینه فیزیکی (رکتال)، آزمایش ها و مطالعات تصویربرداری استفاده می کنند. این تست ها عبارتند از:
آنوسکوپی: پزشک ممکن است از ابزاری به نام آنوسکوپ برای معاینه شما استفاده کند. آنوسکوپ لوله کوتاهی است که پزشک آن را داخل مقعد قرار می دهد. پزشک شما از یک نور برای دیدن لوله و بررسی زخم یا ضایعات داخل راست روده استفاده می کند.
سیگموئیدوسکوپی: پزشکان در حین سیگموئیدوسکوپی، ابزاری قابل انعطاف را در رکتوم شما قرار می دهند. دستگاه نازک دارای یک دوربین در انتهای آن است. با استفاده از آن، پزشک می تواند داخل راست روده و قسمت پایین روده بزرگ را ببیند.
سونوگرافی رکتوم: در طول این آزمایش، پزشکان یک پروب کوچک را در رکتوم شما قرار می دهند. این کاوشگر از امواج صوتی برای نشان دادن تصاویری از داخل راست روده استفاده می کند تا پزشک شما بتواند زخم ها و سایر ضایعات را ببیند.
بیوپسی: ممکن است پزشک از بافت اطراف زخم بیوپسی (نمونه) بگیرد و آن را به آزمایشگاه بفرستد. آزمایشگاه بافت را برای شرایط دیگر مانند سرطان آزمایش می کند.
چگونه بفهمم زخم مقعدی دارم؟
اگر درد مقعدی، خونریزی مقعدی یا خون در مدفوع دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. فقط یک پزشک می تواند زخم مقعدی را تشخیص دهد و شرایطی را که ممکن است باعث علائم شما شود را بررسی کند.درمان زخم رکتوم بستگی به شدت علائم شما و داشتن بیماری دیگری مانند بیماری التهابی روده دارد. بسیاری از زخم های راست روده با تغییرات رژیم غذایی برای رفع یبوست و تغییر شیوه زندگی برای بهبود عادات روده بهتر می شوند.
چه درمان هایی زخم های مقعدی را بدون جراحی بهبود می بخشد؟
آب زیاد بنوشید: کم آبی بدن می تواند مدفوع را سفت، خشک و دفع آن را دشوارتر کند.
رژیم غذایی سالم داشته باشید: غذاهای غنی از فیبر می توانند یبوست را تسکین دهند. فیبر مدفوع را نرم می کند و به عبور سریعتر آن از روده کمک می کند.
از زور زدن بپرهیزید: زور زدن یا فشار دادن بیش از حد هنگام اجابت مزاج می تواند باعث ایجاد زخم مقعدی شود.
از پزشک خود در مورد ملین ها بپرسید: ممکن است پزشک مصرف نرم کننده مدفوع یا ملین را توصیه کند. این داروها می توانند با تسهیل دفع مدفوع، یبوست را تسکین دهند. در مورد اینکه کدام ملین را باید مصرف کنید و چه مدت باید آن را مصرف کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
یک داروی موضعی را امتحان کنید: یک کرم یا شیاف کورتیکواستروئیدی (مانند هیدروکورتیزون) می تواند التهاب را کاهش دهد، درد را تسکین دهد و به بهبود زخم کمک کند. در مورد نحوه استفاده از این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
آنتی بیوتیک مصرف کنید: اگر زخم مقعدی ایجاد شود یا باشد، پزشک دارویی برای درمان عفونت تجویز می کند.
اگر یک بیماری التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو دارید، پزشک شما یک برنامه درمانی را توصیه می کند. برنامه شما ممکن است شامل ترکیبی از داروهای ضد التهابی تجویزی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و تغییرات رژیم غذایی باشد.
عوارض جانبی درمان زخم مقعدی چیست؟
اگر از ملین ها برای درمان زخم های راست روده استفاده می کنید، عوارض جانبی متعددی ممکن است رخ دهد. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
اسهال
نفخ.
گاز.
گرفتگی شکم.
عوارض مرتبط با زخم رکتوم چیست؟
به ندرت، وضعیتی به نام سندرم زخم مقعدی حاد هموراژیک می تواند باعث خونریزی شدید مقعدی شود. این وضعیت در افراد مسن که دارای بیماری های زمینه ای مانند بیماری دیابت هستند و از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند، رخ می دهد. سندرم هموراژیک حاد زخم رکتوم در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد.
برای رفع یبوست، باید رژیم غذایی سالمی داشته باشید که شامل غذاهای پرفیبر مانند میوه، جو و عدس باشد. نوشیدن آب زیاد می تواند مدفوع شما را نرم تر و راحت تر کند تا از رکتوم شما عبور کند. سعی کنید حرکات روده را زیاد فشار ندهید.
آینده بیمارانی که زخم مقعدی دارند چیست؟
بستگی به این دارد که چه چیزی باعث ایجاد زخم می شود. زخم های راست روده معمولاً خوش خیم (بی ضرر) هستند و مشکلات پزشکی طولانی مدت ایجاد نمی کنند. اگر کولیت اولسراتیو باعث ایجاد زخم رکتوم شما می شود، باید با پزشک خود در مورد راه های مدیریت این بیماری صحبت کنید.