زخم بورگر، مربوط به بیماری بورگر، که به آن ترومبوآنژئیت انسدادی نیز گفته میشود، زخمی است که به دلیل انسداد و التهاب عروق خونی کوچک و متوسط در اندام‌ها (معمولاً دست‌ها و پاها) ایجاد میشود.
توضیح مختصر:
علت زخم: ناشی از کاهش جریان خون به بافت‌های اندام‌ها به دلیل انسداد و التهاب عروق.
ویژگی‌ها: این زخم‌ها معمولاً دردناک هستند، به ویژه در انگشتان دست و پا دیده میشوند و در افراد جوانی که سیگار می‌کشند، شایع‌ترند.
محل زخم‌ها: بیشتر در انگشتان دست و پا، اما می‌توانند در هر ناحیه‌ای از اندام‌ها که جریان خون محدود شده باشد، ظاهر شوند.
ظاهر: این زخم‌ها ممکن است به شکل زخم‌های باز، خشک و نکروتیک (بافت مرده) باشند و به سختی بهبود یابند.
زخم بورگر نتیجه مستقیم انسداد و کاهش جریان خون به دلیل التهاب و لخته‌زایی در عروق کوچک و متوسط است که بیشتر در اندام‌های تحتانی و فوقانی رخ می‌دهد. این زخم‌ها دردناک هستند و به طور معمول در افراد سیگاری جوان ظاهر میشوند.
فهرست موضوعات
زخم بورگر دارای چه علائمی می باشد
زخم بورگر، مرتبط با بیماری بورگر (ترومبوآنژئیت انسدادی)، دارای علائم مشخصی است که عمدتاً به دلیل کاهش جریان خون به بافت‌ها و التهاب عروق خونی ایجاد میشود. این علائم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
زخم‌های پوستی دردناک
موقعیت: این زخم‌ها معمولاً در انگشتان دست و پا و نواحی انتهایی اندام‌ها ایجاد میشوند.
ظاهر: زخم‌های باز و گاهی نکروتیک (با بافت مرده)، که ممکن است به رنگ تیره یا سیاه در بیایند.
درد: زخم‌ها بسیار دردناک هستند و درد می‌تواند حتی در حالت استراحت نیز وجود داشته باشد. درد ممکن است با بالا بردن اندام‌ها کاهش یابد و با پایین آوردن آنها بدتر شود.
تغییرات رنگ پوست
رنگ‌پریدگی: پوست نواحی آسیب‌دیده ممکن است رنگ‌پریده، آبی یا کبود شود به دلیل کمبود اکسیژن در بافت‌ها.
قرمزی: در مواردی، التهاب و تحریک موضعی می‌تواند باعث قرمزی پوست در اطراف زخم شود.
کاهش دما در اندام‌های آسیب‌دیده
سردی: نواحی مبتلا به بیماری بورگر، به ویژه انگشتان دست و پا، ممکن است سردتر از سایر نواحی بدن باشند.
حساسیت به سرما: افراد مبتلا ممکن است به سرما حساس‌تر باشند و علائم با قرار گرفتن در معرض دمای پایین تشدید شوند.
تورم و التهاب
تورم: ممکن است در ناحیه اطراف زخم یا در کل اندام دیده شود.
التهاب: پوست اطراف زخم می‌تواند ملتهب و دردناک شود.
تاخیر در بهبود زخم‌ها
بهبود آهسته: زخم‌ها به دلیل جریان خون ضعیف بهبود نمی‌یابند یا با سرعت بسیار کمی بهبود پیدا می‌کنند.
تشکیل عفونت: زخم‌های مزمن می‌توانند به‌راحتی عفونی شوند، که باعث تشدید علائم میشود.
ضعف یا عدم وجود نبض در اندام‌ها
نبض ضعیف یا غایب: در نواحی آسیب‌دیده، نبض ممکن است ضعیف یا حتی غایب باشد، که نشان‌دهنده انسداد شدید عروق است.
سایر نشانه‌های اختلال عروقی: ممکن است فرد کاهش جریان خون و احساس نبض ضعیف را در اندام‌های مبتلا تجربه کند.
تغییرات ناخن
ناخن‌های شکننده:ناخن‌های انگشتان آسیب‌دیده ممکن است شکننده شوند یا تغییر رنگ دهند.
رشد کند: رشد ناخن‌ها ممکن است به دلیل کاهش جریان خون مختل شود.
لنگیدن متناوب
درد عضلانی:درد و گرفتگی در عضلات ساق یا پاها که هنگام راه رفتن یا فعالیت بدنی ایجاد میشود و با استراحت بهبود می‌یابد.
محدودیت در حرکت: افراد ممکن است به دلیل درد ناشی از کاهش جریان خون، دچار محدودیت در حرکت شوند.
زخم‌های ناشی از بیماری بورگر عمدتاً در نواحی انتهایی اندام‌ها (انگشتان دست و پا) ظاهر میشوند و با درد شدید، تغییر رنگ پوست، سردی و التهاب همراه هستند. این زخم‌ها به دلیل کاهش جریان خون ناشی از انسداد و التهاب عروق، به‌سختی بهبود می‌یابند و ممکن است به عفونت و نکروز (بافت مرده) منجر شوند. توجه به این علائم و مدیریت مناسب زخم‌ها، برای کاهش عوارض و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا بسیار حیاتی است.
روش های تشخیص زخم بورگر چگونه است
برای تشخیص زخم بورگر، علاوه بر ارزیابی علائم بالینی و تاریخچه پزشکی فرد، از روش‌های تشخیصی مختلف استفاده میشود. دوی این روش‌ها که شما اشاره کرده‌اید، آزمایش خون و تست آلن هستند. در ادامه به توضیح هریک از این روش‌ها می‌پردازم:
آزمایش خون:
پروفایل التهابی: این آزمایش معمولاً شامل اندازه‌گیری سطوح سرمی پروتئین C-واکنش (CRP) و سرعت رسوب گلبول‌های سفید (ESR) میشود. افزایش در این مارکرها معمولاً نشانگر وجود التهاب در بدن است.
آزمایش‌های خونی معمول: این شامل آزمایش‌هایی مانند تعداد گلبول‌های قرمز و سفید، نسبت هموگلوبین، تست‌های کبدی و کلیات معمولی دیگر میشود که ممکن است الگویی از عملکرد بدن فرد را نشان دهند.
تست آلن:
توضیح تست: تست آلن یک روش ساده و غیر تهاجمی برای ارزیابی جریان خون در اندام‌ها است.
انجام تست: برای انجام این تست، فرد باید در حالت خوابیده بوده و اندامی که قرار است تست شود، به ارتفاع 45 درجه از سطح بدن بلند شود.
تشخیص: اگر عروقی سالم باشند، پس از چند دقیقه ارتفاع اندام، رنگ پوست اندام به رنگ سفید برگردد. اما اگر عروق مسدود یا متضخم باشند (که ممکن است در موارد زخم بورگر رخ دهد)، پوست اندام به رنگ زرد یا سیاه متمایل میشود.
تاثیر تست: تغییر رنگ پوست نشان‌دهنده اختلال جریان خون در عروق می‌باشد و می‌تواند نشان دهنده وجود زخم بورگر باشد.
نکته مهم:
آزمایشات دیگر نیز بر اساس نیاز ممکن است انجام شود، اما این دو روش (آزمایش خون و تست آلن) به عنوان روش‌های اولیه برای تشخیص زخم بورگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر نتایج این آزمایش‌ها مشکوک به بیماری باشند، ممکن است پزشک مورد بررسی‌های جایگزین و تشخیص دقیق‌تری را توصیه کند.
چه افرادی دچار بیماری بورگر میشوند
بیماری بورگر (ترومبوآنژئیت انسدادی) به طور عمده در افراد جوان، معمولاً زیر 40 سال، شیوع دارد. این بیماری بیشتر در مردان از زنان دیده میشود، اما زنان نیز ممکن است مبتلا شوند. عواملی که احتمال ابتلا به بیماری بورگر را افزایش می‌دهند شامل:
سابقه استفاده از دخانیات: مصرف تنباکو، به ویژه سیگار، یکی از عوامل اصلی خطر برای بروز بیماری بورگر است. در واقع، بیش از ۹۰٪ افراد مبتلا به بورگر تاریخچه سابقه استفاده از دخانیات را دارند.
سن: بیماری بورگر عمدتاً در افراد جوان تشخیص داده میشود، معمولاً زیر 40 سال.
جنسیت: مردان بیشتر از زنان مبتلا به بورگر میشوند، اما زنان نیز ممکن است مبتلا شوند.
ژنتیک: وجود تاریخچه خانوادگی از بیماری بورگر ممکن است احتمال ابتلا را افزایش دهد، اما عامل ژنتیکی دقیقی که باعث بروز بیماری میشود هنوز مشخص نشده است.
فعالیت فیزیکی ناپایدار: افرادی که فعالیت بدنی خود را به‌طور ناپایدار یا بیش از حد افزایش می‌دهند، ممکن است بیشتر در معرض خطر بیماری بورگر قرار بگیرند.
عوامل محیطی: مواردی مانند استرس، عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، عفونت‌ها و آسیب‌های مکانیکی به اندام‌ها نیز می‌توانند باعث افزایش خطر بیماری بورگر شوند.
با این حال، دقیقاً چرا برخی افراد بیماری بورگر را تجربه می‌کنند در همه موارد مشخص نیست، و بیشترین ارتباط به تاریخچه استفاده از دخانیات مربوط میشود.
چه درمان هایی برای بیماری بورگر مناسب است
برای درمان بیماری بورگر، ترکیبی از روش‌های دارویی، جراحی و تغییرات در سبک زندگی ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد. درمان معمولاً بر اساس شدت بیماری، عوارض مرتبط، و وضعیت کلی فرد تعیین میشود. در زیر به برخی از روش‌های درمانی بیماری بورگر اشاره می‌کنم:
قطع دخانیات:
مهمترین قدم: قطع دخانیات از جمله سیگار و مصرف دیگر محصولات تنباکویی اولین و مهمترین قدم در درمان بیماری بورگر است.
تأثیر قطع دخانیات: این کار باعث بهبود جریان خون، کاهش التهاب و بهبود علائم بیماری میشود.
درمان دارویی:
داروهای آنتی‌التهابی: مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین و ایبوپروفن می‌تواند در کنترل درد و التهاب کمک کند.
داروهای واسازنده عروق: داروهایی مانند پروستاگلاندین‌ها و داروهای واسازنده عروق می‌توانند بهبود جریان خون را تسریع کنند.
داروهای ضد انعقاد: استفاده از داروهایی مانند آسپیرین یا کلوپیدوگرل برای کنترل تشکیل لخته خونی می‌تواند مفید باشد.
جراحی:
آنژیوپلاستی: در مواردی که انسداد عروق شدید است، جراحی آنژیوپلاستی (گسترش و بازسازی عروق) ممکن است توصیه شود.
بای پس شدن عروق: در موارد شدیدتر، بای پس شدن عروق (عملی که در حالی که عروق بیماری‌زده بریده میشوند، عروق سالم برای تأمین جریان خون جایگزین میشوند) ممکن است لازم باشد.
مراقبت از پوست:
مراقبت مکرر: نگهداری پوست نظیف و خشک، استفاده از بندهای فشاری مناسب، و جلوگیری از ترمیم زخم‌ها مهم است.
استفاده از کفش وسایل مناسب: استفاده از کفش‌های مناسب و از سایر وسایلی که می‌توانند از آسیب به پوست جلوگیری کنند، مهم است.
تغییرات در سبک زندگی:
فعالیت‌های ورزشی منظم: ورزش منظم که باعث بهبود جریان خون و کاهش استرس میشود، می‌تواند مفید باشد
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر شما یا کسی که شما مراقبت می‌کنید، علائمی که به بیماری بورگر اشاره دارند را تجربه می‌کنید، مراجعه به پزشک مهم است. در اینجا چند علامت است که ممکن است نشان‌دهنده بیماری بورگر باشند و نیاز به مراجعه به پزشک دارند:
درد و سردی مداوم در اندام‌ها: درد شدید و مداوم در اندام‌ها، به ویژه در انگشتان دست و پاها، که با استراحت کمتر یا حتی در حالت استراحت هم ادامه دارد.
تغییرات رنگ پوست: تغییر رنگ پوست اندام‌ها به سمت زرد یا سیاه، به ویژه در انگشتان دست و پاها.
تورم و التهاب پوست: تورم و التهاب در انگشتان دست و پاها که همراه با درد، گرما و قرمزی پوست است.
لنگیدگی متناوب: اگر شما یا کسی که مراقبت می‌کنید، تجربه لنگیدگی متناوب در اندام‌ها (Claudication) دارید، که با درد و گرفتگی عضلانی همراه است.
زخم‌ها و زخم‌های بدیهی: ظاهر زخم‌ها و زخم‌هایی که به‌طور مداوم بهبود نمی‌یابند و دردناک هستند، به خصوص اگر در انگشتان دست و پاها باشند.
اگر شما یا کسی که شما مراقبت می‌کنید، هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، مهم است که به پزشک متخصص زخم خود مراجعه کنید. او می‌تواند تشخیص صحیح را قرار دهد و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.
