نوروپاتی دیابتی و روش های درمان آن

نوروپاتی دیابتی نوعی آسیب عصبی است که در صورت ابتلا به دیابت ممکن است رخ دهد. قند خون بالا (گلوکز) می تواند به اعصاب سراسر بدن آسیب برساند. نوروپاتی دیابتی اغلب به اعصاب و پاها آسیب می رساند.

بسته به اعصاب آسیب دیده، علائم نوروپاتی دیابتی شامل درد و بی حسی در پاها و دست ها است. همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم گوارش، دستگاه ادراری، عروق خونی و قلب شود. برخی افراد علائم خفیفی دارند. اما برای دیگران، نوروپاتی دیابتی می تواند بسیار دردناک و ناتوان کننده باشد.نوروپاتی دیابتی یک عارضه جدی دیابت است که ممکن است 50 درصد از افراد دیابتی را تحت تاثیر قرار دهد. اما شما اغلب می توانید با مدیریت مداوم قند خون و یک سبک زندگی سالم از زخم دیابتی پیشگیری کنید یا پیشرفت آن را کاهش دهید.

علائم نوروپاتی دیابتی

چهار نوع اصلی نوروپاتی دیابتی وجود دارد. شما می توانید یک نوع یا بیش از یک نوع نوروپاتی داشته باشید.علائم شما بستگی به نوع شما و اعصاب تحت تاثیر قرار دارد. معمولاً علائم به تدریج ایجاد می شود. تا زمانی که آسیب عصبی قابل توجهی رخ ندهد، ممکن است متوجه مشکلی نشوید.

نوروپاتی دیابتی محیطی

این نوع نوروپاتی ممکن است نوروپاتی محیطی متقارن دیستال نیز نامیده شود. این شایع ترین نوع نوروپاتی دیابتی است. ابتدا روی پاها و سپس دست ها و بازوها تاثیر می گذارد. علائم و نشانه های نوروپاتی محیطی اغلب در شب بدتر است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

بی حسی یا کاهش توانایی احساس درد یا تغییرات دما
احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش
درد یا گرفتگی شدید
ضعف عضلانی
حساسیت شدید به لمس – برای برخی افراد، حتی وزن ملحفه می تواند دردناک باشد
مشکلات جدی پا، مانند زخم، عفونت و آسیب استخوان و مفاصل

نوروپاتی دیابتی اتونومیک

سیستم عصبی خودمختار فشار خون، ضربان قلب، تعریق، چشم ها، مثانه، دستگاه گوارش و اندام های جنسی را کنترل می کند. دیابت می تواند بر اعصاب هر یک از این نواحی تأثیر بگذارد و احتمالاً علائم و نشانه هایی از جمله:

عدم آگاهی از پایین بودن سطح قند خون (ناآگاهی از هیپوگلیسمی)

افت فشار خون هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا دراز کشیدن که ممکن است باعث سرگیجه یا غش شود (افت فشار خون ارتواستاتیک)

مشکلات مثانه یا روده
تخلیه آهسته معده (گاستروپازیس)، ایجاد حالت تهوع، استفراغ، احساس سیری و از دست دادن اشتها
مشکل در بلع
تغییر در نحوه تنظیم چشم از روشن به تاریک یا دور به نزدیک
افزایش یا کاهش تعریق
مشکلات پاسخ جنسی، مانند خشکی واژن در زنان و اختلال نعوظ در مردان

نوروپاتی پروگزیمال (پلی رادیکولوپاتی دیابتی)

این نوع نوروپاتی اغلب بر اعصاب ران، باسن، باسن یا پاها تأثیر می گذارد. همچنین می تواند ناحیه شکم و سینه را تحت تاثیر قرار دهد. علائم معمولا در یک طرف بدن است، اما ممکن است به طرف دیگر گسترش یابد. نوروپاتی پروگزیمال ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درد شدید در باسن، لگن یا ران
ضعیف شدن و کوچک شدن عضلات ران
مشکل برخاستن از حالت نشسته
درد قفسه سینه یا دیواره شکم

مونونوروپاتی (نوروپاتی کانونی)

مونونوروپاتی به آسیب یک عصب خاص اشاره دارد. عصب ممکن است در صورت، تنه، بازو یا پا باشد. مونونوروپاتی ممکن است منجر به موارد زیر شود:

مشکل در تمرکز یا دوبینی
فلج در یک طرف صورت
بی حسی یا گزگز در دست یا انگشتان
ضعف در دست که ممکن است منجر به افتادن اشیا شود
درد در ساق پا یا پا
ضعف باعث مشکل در بلند کردن قسمت جلوی پا (افتادگی پا)
درد در جلوی ران

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر موارد زیر را دارید برای قرار ملاقات با پزشک خود تماس بگیرید:

بریدگی یا زخم روی پای شما که عفونی شده یا خوب نمی شود
سوزش، سوزن سوزن شدن، ضعف یا درد در دست ها یا پاها که در فعالیت های روزانه یا خواب اختلال ایجاد می کند
تغییر در هضم، ادرار یا عملکرد جنسی
سرگیجه و غش

انجمن دیابت آمریکا (ADA) توصیه می کند که غربالگری نوروپاتی دیابتی بلافاصله پس از تشخیص دیابت نوع 2 یا پنج سال پس از تشخیص دیابت نوع 1 آغاز شود. پس از آن، غربالگری یک بار در سال توصیه می شود.

علل بیماری نوروپاتی دیابتی

علت دقیق هر نوع نوروپاتی ناشناخته است. محققان فکر می کنند که با گذشت زمان، قند خون بالا کنترل نشده به اعصاب آسیب می زند و در توانایی ارسال سیگنال ها اختلال ایجاد می کند و منجر به نوروپاتی دیابتی می شود. قند خون بالا همچنین دیواره رگ های خونی کوچک (مویرگ ها) را که اکسیژن و مواد مغذی اعصاب را تامین می کنند، ضعیف می کند.

عوامل مهم بیماران مبتلا به نوروپاتی

هر فردی که دیابت دارد ممکن است به نوروپاتی مبتلا شود. اما این عوامل خطر آسیب عصبی را بیشتر احتمال می دهند:کنترل ضعیف قند خون قند خون کنترل نشده خطر هر عارضه دیابت از جمله آسیب عصبی را افزایش می دهد.سابقه دیابت خطر نوروپاتی دیابتی هر چه مدت طولانی تری فرد دیابت داشته باشد، افزایش می یابد، به خصوص اگر قند خون به خوبی کنترل نشود.

بیماری کلیوی. دیابت می تواند به کلیه ها آسیب برساند. آسیب کلیه سموم را وارد خون می کند که می تواند منجر به آسیب عصبی شود.اضافه وزن داشتن. داشتن شاخص توده بدنی (BMI) 25 یا بیشتر ممکن است خطر نوروپاتی دیابتی را افزایش دهد. سیگار کشیدن عروق را تنگ و سفت می کند و جریان خون را در پاها و پاها کاهش می دهد. این امر بهبود زخم ها را دشوارتر می کند و به اعصاب محیطی آسیب می رساند.

عوارض نوروپاتی دیابتی

نوروپاتی دیابتی می تواند باعث تعدادی از عوارض جدی شود، از جمله:

عدم آگاهی از هیپوگلیسمی سطح قند خون زیر 70 میلی گرم در دسی لیتر – معمولاً باعث لرزش، تعریق و ضربان قلب سریع می شود. اما افرادی که نوروپاتی اتونومیک دارند ممکن است این علائم هشدار دهنده را تجربه نکنند. از دست دادن انگشت پا یا ساق پا. آسیب عصبی می تواند باعث از دست دادن احساس در پا شود، بنابراین حتی بریدگی های جزئی نیز می توانند به زخم تبدیل شوند. در موارد شدید، عفونت می تواند به استخوان گسترش یابد یا منجر به مرگ بافت شود. ممکن است برداشتن (آمپوتاسیون) انگشت پا یا حتی بخشی از ساق پا ضروری باشد.

عفونت های دستگاه ادراری و بی اختیاری ادرار. اگر اعصابی که مثانه را کنترل می کنند آسیب ببینند، ممکن است مثانه هنگام ادرار کردن به طور کامل تخلیه نشود. باکتری ها می توانند در مثانه و کلیه ها تجمع کنند و باعث عفونت مجاری ادراری شوند. آسیب عصبی همچنین می تواند بر توانایی احساس نیاز به ادرار کردن یا کنترل ماهیچه هایی که ادرار را آزاد می کنند، تأثیر بگذارد و منجر به نشت (بی اختیاری) شود.افت شدید فشار خون. آسیب به اعصابی که جریان خون را کنترل می کنند می تواند بر توانایی بدن در تنظیم فشار خون تأثیر بگذارد. این می تواند باعث افت شدید فشار در هنگام ایستادن پس از نشستن یا دراز کشیدن شود که ممکن است منجر به سبکی سر و غش شود.

مشکلات گوارشی. اگر آسیب عصبی در دستگاه گوارش رخ دهد، یبوست یا اسهال یا هر دو ممکن است. آسیب عصبی مرتبط با دیابت می تواند منجر به گاستروپارزی شود، وضعیتی که در آن معده خیلی آهسته یا اصلا خالی می شود. این می تواند باعث نفخ و سوء هاضمه شود.اختلال عملکرد جنسی. نوروپاتی اتونومیک اغلب به اعصابی که بر اندام های جنسی تأثیر می گذارد آسیب می زند. مردان ممکن است اختلال نعوظ را تجربه کنند. زنان ممکن است در روانکاری و برانگیختگی مشکل داشته باشند.افزایش یا کاهش تعریق. آسیب عصبی می تواند عملکرد غدد عرق را مختل کند و کنترل دمای بدن را به درستی دشوار کند.

چگونگی جلوگیری از نوروپاتی دیابتی

شما می توانید با مدیریت دقیق قند خون و مراقبت خوب از پاهای خود از نوروپاتی دیابتی و عوارض آن پیشگیری کرده یا آن را به تاخیر بیندازید.

مدیریت قند خون

انجمن دیابت آمریکا توصیه می کند که افراد مبتلا به دیابت حداقل دو بار در سال آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (A1C) را انجام دهند. این آزمایش میانگین سطح قند خون شما را در 2 تا 3 ماه گذشته نشان می دهد.

مراقبت از پای دیابتی

پای دیابتی، از جمله زخم هایی که بهبود نمی یابند، زخم ها و حتی قطع عضو، از عوارض شایع نوروپاتی دیابتی هستند. اما می توانید با معاینه کامل پا حداقل سالی یک بار از بسیاری از این مشکلات جلوگیری کنید. همچنین از پزشک خود بخواهید در هر مراجعه به مطب پاهای شما را بررسی کند و در خانه به خوبی از پاهای شما مراقبت کند.توصیه های ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود را برای مراقبت خوب از پا دنبال کنید. برای محافظت از سلامت پاهای خود:

هر روز پاهای خود را چک کنید. به دنبال تاول، بریدگی، کبودی، ترک خوردگی و لایه برداری پوست، قرمزی و تورم باشید. از یک آینه استفاده کنید یا از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده بخواهید که به بررسی قسمت هایی از پاهای شما که به سختی قابل مشاهده هستند کمک کند.پاهای خود را تمیز و خشک نگه دارید. هر روز پاهای خود را با آب ولرم و صابون ملایم بشویید. پاهایتان را خیس نکنید پاها و بین انگشتان پا را کاملا خشک کنید.

پاهای خود را مرطوب کنید. این به جلوگیری از ترک خوردن کمک می کند. اما از لوسیون بین انگشتان پا خودداری کنید زیرا ممکن است باعث رشد قارچ شود.جوراب تمیز و خشک بپوشید. به دنبال جوراب های ساخته شده از پنبه یا الیاف ضد رطوبت باشید که نوارهای تنگ یا درزهای ضخیم ندارند.

در کلینیک تخصصی درمان زخم پزشکان متخصص آماده هستند تا بهترین درمان را برای بیماران مبتلا به دیابت بکار بگیرند.برای دریافت اطلاعات بیشتر و تعیین وقت لطفا با شماره های کلینیک در ارتباط باشید.